Nhà thờ cụ Vũ Duy Trinh tọa lạc tại thôn Vĩnh Lại, xã Vĩnh Tuy (nay là Vĩnh Hưng), huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương từng là một địa chỉ cách mạng trong kháng chiến chống Pháp.

Theo Lịch sử Đảng bộ của xã Vĩnh Tuy, huyện Bình Giang và tỉnh Hải Dương, năm 1930 khi cụ ông Vũ Duy Trinh mất đi, cụ bà Phạm Thị Liên đã thủ tiết thờ chồng, làm ruộng, trồng dâu nuôi tằm, nuôi dưỡng các con ăn học và sử dụng chính ngôi nhà ở và nhà nuôi tằm của gia đình để âm thầm nuôi giấu các đồng chí lãnh đạo cách mạng, cán bộ, đảng viên, bộ đội, du kích với tinh thần cách mạng cao cả, không ngại hiểm nguy, gian khó. Nhà của cụ cũng là nơi thành lập tổ chức cơ sở Đảng đầu tiên của xã Vĩnh Tuy, nơi tổ chức các buổi tuyên truyền về chủ trương, đường lối Cách mạng.

 Đ/c Nhữ Văn Chuyên - HUV, Phó chủ tịch UBND huyện trao bằng di tích cấp tỉnh

Các con của hai cụ, 6 trai 1 gái, đã sớm giác ngộ cách mạng, đặc biệt là người con trai thứ hai Vũ Duy Hiệu (sau là Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam), người em thứ 5 Vũ Duy Trương (tức Vũ Oanh, sau là Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Dân vận TW) và con thứ 7 Vũ Duy Quất (tức Vũ Thu, sau là Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ Bộ Văn hóa rồi Tòa án tối cao).

Trong thời kỳ hoạt động cách mạng tại Hải Dương, ông Vũ Duy Hiệu từng bị địch bắt và giam tại các nhà tù Côn Đảo, Sơn La, sau là Chủ tịch lâm thời tỉnh Hải Dương, rồi Bí thư Hải Dương, Hưng Yên...

Ông Vũ Duy Trương từng tham gia Mặt trận Việt Minh, Bí thư Đoàn thanh niên cứu quốc Hà Nội, Hà Đông, Hải Dương, Hưng Yên; bí thư tỉnh ủy… Còn ông Vũ Duy Quất là 1 trong 4 người thành lập cơ sở Đảng đầu tiên của xã Vĩnh Tuy, là Bí thư cơ sở Đảng đầu tiên của huyện Bình Giang…

Những người con khác của hai cụ đều tham gia hoạt động cách mạng tích cực, trở thành những cán bộ lãnh đạo cấp cao, đóng góp cho sự nghiệp xây dựng đất nước sau này, kể cả người con gái duy nhất là Vũ Thị Diệu (tức Lê Chung).

 Một góc nhà truyền thống của gia đình

Năm 1973, sau khi cụ Phạm Thị Liên quy tiên, các con cháu của cụ đã cùng nhau xây dựng lại ngôi nhà xưa chứa đựng nhiều kỷ niệm, kỷ vật của gia đình với cách mạng, thành nơi thờ tự của đại gia đình cụ Vũ Duy Trinh. Đến năm 2020, nơi đây đã trở thành một khu lưu niệm và nơi thờ tự khang trang.

Nhà thờ cụ Vũ Duy Trinh nằm giữa khu đất rộng 1.600m2, dân cư đông đúc, là địa chỉ đỏ về giáo dục truyền thống uống nước nhớ nguồn, truyền thống cách mạng của con cháu trong dòng họ Vũ Duy nói riêng và thế hệ trẻ nói chung.

Ngày 11/1/2024, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương Triệu Thế Hùng đã ký Quyết định số 96/QĐ-UBND về việc Xếp hạng di tích cấp tỉnh, trong đó Điều 1 của Quyết định này nêu rõ: "Xếp hạng địa điểm Cách mạng nhà cụ Vũ Duy Trinh tại xã Vĩnh Hưng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương là Di tích cấp tỉnh".

Ngày 23/2/2024, Lễ trao bằng công nhận Nhà thờ cụ Vũ Duy Trinh là Di tích lịch sử cách mạng theo Quyết định của UBND tỉnh Hải Dương đã được Đảng bộ và chính quyền huyện Bình Giang, xã Vĩnh Hưng tổ chức long trọng ngay tại khuôn viên Nhà thờ.

Ông Nhữ Văn Chuyên, Phó chủ tịch UBND huyện Bình Giang phát biểu tại buổi lễ: “Chúng tôi rất tự hào về di tích lịch sử cách mạng này và sẽ coi đây là một địa chỉ giáo dục truyền thống cách mạng của địa phương, bảo vệ và quản lý tốt để di tích phát huy giá trị”.

Bà Nguyễn Thị Thanh Mai, Chủ tịch Hội LHPN xã Vĩnh Hưng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương bày tỏ: "Là cán bộ phụ nữ tại địa phương, được biết về lịch sử dòng họ Vũ Duy, chúng tôi không chỉ tự hào về lòng yêu nước và tinh thần cách mạng của thế hệ đi trước mà còn rất tự hào về hậu phương của họ, những người mẹ, người vợ đã hết lòng vì chồng vì con, tích cực tham gia vào hoạt động cách mạng của chồng con.

Chúng tôi sẽ có trách nhiệm tuyên truyền điều này tới phụ nữ, động viên chị em giáo dục con cháu nối tiếp truyền thống cách mạng và đạo lý uống nước nhớ nguồn".

Ban Tuyên giáo Huyện ủy tổng hợp từ báo Phụ nữ Việt Nam./.