Vừa qua, vào ngày 31/1/2023 (tức ngày 10 tháng Giêng, năm Quý Mão), UBND xã Thái Học và Dòng họ Nhữ thôn Vạc (Hoạch Trạch), xã Thái Học, huyện Bình Giang, Hải Dương tổ chức Lễ dâng hương ông tổ làng nghề lược tre VN - ts Nhữ Đình Hiền tại khu (di tích lịch sử - văn hoá cấp quốc gia) và tế Tổ họ Nhữ tại Nhà thờ dòng họ ở thôn Tó, xã Thái Học, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương.
Nhà thờ họ Nhữ đã được xây dựng cách đây trên 300 năm, là nơi thờ các cụ Tổ họ Nhữ trong đó có 6 vị Tiến sĩ nho học là: ts Nhữ Văn Lan (1463), ts Nhữ Tiến Dụng (1664), ts Nhữ Đình Hiền (1680), Bảng nhãn Nhữ Trọng Thai (1733), ts Nhữ Đình Toản (1736), Hoàng giáp Nhữ Công Trấn (1772). Tham dự buổi lễ có nhiều đoàn đại biểu như: Đoàn đại biểu Ban liên lạc họ Nhữ Việt Nam, Đoàn đại biểu Đảng ủy, HDND, UBND, Mặt trận TQ xã Thái Học, Đoàn đại biểu Đảng ủy, UBND, Mặt trận tổ quốc xã Kiến Thiết, huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng, Đoàn họ Nguyễn, hậu duệ Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm tại thôn Nam Tử, xã Kiến Thiết, huyện Tiên Lãng, Đoàn đại biểu họ Nhữ thôn Nam Tử, xã Kiến Thiết, huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng. Cùng các đoàn đại biểu họ Nhữ thôn Sồi Cầu, xã Thái Học, huyện Bình Giang, Đoàn đại biểu họ Nhữ thôn An Lâu, Đoàn họ Nhữ thôn An Bình, xã Hồng Quang, huyện Thanh Miện, tỉnh Hải Dương cùng một số đoàn đại biểu họ Nhữ ở các xã, thị trấn trong huyện Bình Giang cùng Đông đảo con cháu nội, ngoại gần xa đã về dự lễ dâng hương, tế Tổ. Tại buổi lễ các đại biểu đã cùng nhau ôn lại ôn lại thân thế, sự nghiệp ông Tổ Làng nghề Lược Tre và sự phát triển của Làng nghề.
Theo Hoạch Trạch Nhữ Tộc phả, tiến sỹ Nhữ Đình Hiền – sinh ngày 14/12/1659 ( Năm kỷ hợi), người làng Hoạch trạch – xã Thái Học – huyện Bình Giang – tỉnh Hải Dương ông được sinh ra trong một gia đình có truyền thống hiếu học; Bốn đời liên tiếp có 05 người đỗ đại khoa; Ông là con trai thứ 03 của tiến sỹ Nhữ Tín Dụng – Đỗ đệ tam giáp đồng; Tiến sỹ xuất thân khoa Giáp Thìn năm 1664; là cha đẻ của tiến sỹ Nhữ Đình Toản – đỗ đệ tam giáp đồng – Tiến sỹ xuất thân khoa bính Thìn năm 1736 là đời cháu thứ 08 của tiến sỹ Bộ hộ thượng thư Nhữ Văn Lan ( Tiến sỹ Nhữ Văn Lan là ông ngoại của trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm). Năm canh thân vĩnh trị năm thứ năm (1680) khi đó ông mới 20 tuổi ông đã thi đỗ tứ trường, thi đình đỗ đệ tam giáp đồng, tiến sỹ xuất thân vào dự kỳ ứng chế đệ nhất được trao chức hàn lâm viện hiệu thảo. Năm giáp tý 26 tuổi ông được thăng chức hình khoa cấp sự chung; Năm ất sửu 27 tuổi ông phụng mệnh giữ chức Tham Đồng; Năm Tâm mùi 33 tuổi ông được thăng binh khoa cấp sự chung kiên chi binh phiên; Năm nhâm thân 34 tuổi ông phụng mệnh đi làm đốc đồng sứ kinh bắc rồi chuyển sang làm tham chính Sơn Nam; Năm Đinh Sửu ông 39 tuổi ông phụng mệnh làm chánh sứ giáp bộ sang trung quốc; Năm Mậu Dần 40 tuổi do việc đi sứ hoàn thành ông được thăng chức Hữu thị lang công bộ; Năm Kỷ Mão 41 tuổi ông được thăng bồi tụng ngự sử đài kiêm đô ngự sử ban. Tước thọ Nhạc Nam; Năm Nhâm ngọ 44 tuổi; Chính Hòa năm thứ 24 được phong quan tiên lộc thân đại phu, bồi tụ lại bộ hữu thị lang nhưng tước tả tư khanh thường chế. Năm Quý Mùi 45 tuổi do chính thuật tư vong ngô luận phong năng ông được phong tiên quang lộc thân đại phụ, bồi tụng ngự sử đài, Đô ngự sử; Năm kỷ sửu 51 tuổi ông thăng hình bộ Tả Thị Lang tử tước; Năm Nhâm thìn 54 tuổi ông chuyển sang Lễ bộ Tả Thị Lang; Năm giáp ngọ 56 tuổi ông được phong đặc tiến kim tử, vinh lộc đại phụ, nhập nội thị bồi tụng, công bộ thượng thư bá tước, tá thị thượng khanh thượng tự; Ngày 26/5/1716 ông qua đời hưởng thọ 58 tuổi được tặng Thượng thư Bộ Lễ. Ông vốn thiên tính nhân từ, khoan dung, có tài chính sự, sử kiện như thần, phân minh, nên người đương thời ví ông như bao công thời tống trung quốc và có câu:
Văn chương Lê Anh Tuấn
Chính sự Nhữ Đình Hiền
Năm 1697 ông được cử đi sứ sang Trung quốc để đàm đạo với nhà thanh đòi lại phần đất vùng biên giới phía bắc đã bị xâm chiếm, tại đây ông làm bài phú đối đáp với sứ thần nhà thanh được xếp vào hàng đầu, từ đó nhà thanh không xâm chiếm thêm và trả lại một phần đất biên giới của nước ta; Khi đi sứ ông cùng vợ là bà Lý Thị Hiệu đã học được nghề làm lược tre, khi về nước ông bà đã truyền dạy nghề cho nhân dân làng Hoạch Trạch, kể từ đó đến nay nghề làm lược tre đã trở thành nghề sản xuất tiểu thủ công nghiệp ở thôn Hoạch trạch.
Tại lễ Dâng hương, cùng với việc ôn lại thân thế, sự nghiệp ông Tổ Làng nghề Lược Tre và sự phát triển của Làng nghề. Dòng họ Nhữ thôn Vạc còn tổ chức trao phần thưởng khuyến học cho con cháu dòng họ Nhữ đã đạt thành tích cao trong các kỳ thi Quốc tế, thi Quốc Gia, các kỳ thi học sinh giỏi do Tỉnh và huyện tổ chức, kỳ thi tuyển sinh vào các trường Cao Đẳng, Đại học năm học 2020-2021, 2021-2022 vừa qua. Qua việc duy trì công tác trao thưởng khuyến học của dòng họ, là Động lực, niềm cổ vũ để con cháu trong dòng họ Nhữ khắc phục khó khăn, quyết tâm học tập, giành nhiều thành tích cao trong học tập trong năm học 2022-2023 này và những năm tiếp theo./.